जातिहरू

आदिवासी/जनजाति उत्थान राष्ट्रिय प्रतिष्ठान ऐन, २०५८

लालमोहर र प्रकाशन मिति:    २०५८।१०।२५
संशोधन गर्ने ऐनः २०५८ सालको ऐन नं. २०
प्रमाणीकरण र प्रकाशन मितिः २०६३।७।१७

आदिवासी/जनजाति उत्थान राष्ट्रिय प्रतिष्ठानको व्यवस्था गर्न बनेको ऐन

नेपालको विभिन्न आदिवासी/जनजातिको सामाजिक, आर्थिक तथा सांस्कृतिक विकास र उत्थान एवं राष्ट्रिय विकासको मूल प्रवाहमा समान सहभागिताको लागि आदिवासी /जनजाति उत्थान राष्ट्रिय प्रतिष्ठानको स्थापना र सञ्चालन गर्न वाञ्छनीय भएकोले, श्री ५ महाराजाधिराज ज्ञानेन्द्र वीर विक्रम शाहदेवको शासनकालको पहिलो वर्षमा संसदले यो ऐन बनाएको छ ।

परिच्छेद–१

दफा २.   विषय वा प्रसङ्गले अर्को अर्थ नलागेमा यस ऐनमा,
(क) “आदिवासी/जनजाति” भन्नाले आफ्नो मातृभाषा र परम्परागत रीतिरिवाज, छुट्टै सांस्कृतिक पहिचान, छुट्टै सामाजिक संरचना र लिखित वा अलिखित इतिहास  भएको अनुसूची बमोजिमको जाति वा समुदाय सम्झनु पर्छ ।

अनुसूची
दफा २ को खण्ड (क) संग सम्बन्धित

सूचिकृत आदिवासी जनजाति प्रोफाइल:

लोपोन्मुख समूह

१. कुसुण्डा - संक्षिप्त विवरण
२. वनकरिया - संक्षिप्त विवरण
३. राउटे - संक्षिप्त विवरण
४. सुरेल - संक्षिप्त विवरण
५. हायू - संक्षिप्त विवरण
६. राजी - संक्षिप्त विवरण
७. किसान - संक्षिप्त विवरण
८. लेप्चा - संक्षिप्त विवरण
९. मेचे - संक्षिप्त विवरण
१०. कुशवाडिया - संक्षिप्त विवरण

अति सिमान्तकृत समूह

१. माझी - संक्षिप्त विवरण
२. सियार - संक्षिप्त विवरण
३. ल्होमी (सिङ्सावा) - संक्षिप्त विवरण
४. थुदाम - संक्षिप्त विवरण
५. धानुक - संक्षिप्त विवरण
६. चेपाङ - संक्षिप्त विवरण
७. सतार/सन्थाल - संक्षिप्त विवरण
८. थामी - संक्षिप्त विवरण
९. झागड (उराव) - संक्षिप्त विवरण
१०. बोटे - संक्षिप्त विवरण
११. दनुवार - संक्षिप्त विवरण
१२. बराम - संक्षिप्त विवरण

सिमान्तकृत समूह

१. सुनुवार (कोइँच) - संक्षिप्त विवरण
२. थारु - संक्षिप्त विवरण
३. तामाङ - संक्षिप्त विवरण
४. भुजेल - संक्षिप्त विवरण
५. कुमाल - संक्षिप्त विवरण
६. राजवंशी - संक्षिप्त विवरण
७. गन्गाई - संक्षिप्त विवरण
८. धिमाल - संक्षिप्त विवरण
९. भोटे - संक्षिप्त विवरण
१०. दराई - संक्षिप्त विवरण
११. ताजपुरिया - संक्षिप्त विवरण
१२. पहरी - संक्षिप्त विवरण
१३. तोप्केगोला - संक्षिप्त विवरण
१४. डोल्पो - संक्षिप्त विवरण
१५. फ्री -  संक्षिप्त विवरण
१६. मुगाल - संक्षिप्त विवरण
१७. लार्के - संक्षिप्त विवरण
१८. ल्होपा - संक्षिप्त विवरण
१९. दुरा - संक्षिप्त विवरण
२०. वालुङ - संक्षिप्त विवरण

सुविधा वञ्चित समूह

१. गुरुङ्ग - संक्षिप्त विवरण
२ मगर - संक्षिप्त विवरण
३. राई - संक्षिप्त विवरण
४. लिम्बु - संक्षिप्त विवरण
५. छैरोतन - संक्षिप्त विवरण
६. ताङ्‍बे - संक्षिप्त विवरण
७. तीनगाउँले थकाली
८. बाह्रगाउँले - संक्षिप्त विवरण
९. मार्फाली थकाली - संक्षिप्त विवरण
१०. शेर्पा - संक्षिप्त विवरण
११. याक्खा - संक्षिप्त विवरण
१२. छन्त्याल - संक्षिप्त विवरण
१३. जिरेल - संक्षिप्त विवरण
१४. ब्यासी - संक्षिप्त विवरण
१५. योल्मो - संक्षिप्त विवरण

उन्नत समूह

१. नेवार - संक्षिप्त विवरण
२. थकाली - संक्षिप्त विवरण


भौगोलिक क्षेत्रका आधारमा

१. हिमाली भेग

सियार, ल्होमी (सिङ्सावा), लेप्चा, भोटे, तोप्केगोला, डोल्पो, मुगाल, लार्के, ल्होपा, वालुङ, ताङ्वे, थकाली, तीनगाउँले थकाली, बाह्रगाउँले, मार्फाली थकाली, शेर्पा, ब्यासी, ह्योल्मो

२. पहाडी भेग

राउटे, सुरेल, हायू, थुदाम, चेपाङ, थामी, बराम, सुनुवार, तामाङ, भुजेल, कुमाल, दराई, पहरी, दुरा, गुरुङ्ग, मगर, राई, लिम्बु, छैरोतन, याक्खा, छन्त्याल, जिरेल, नेवार

३. भित्री मधेश

कुसुण्डा, राजी, माझी, बोटे, फ्री

४.तराई क्षेत्र

वनकरिया, किसान, मेचे, कुशवाडिया, धानुक, सतार/सन्थाल, झाँगड (उराव), दनुवार, थारु, राजवंशी, गन्गाई, धिमाल, ताजपुरिया

(नोट: नेपालको सूचिकृत ५९ वटा आदिवासी जनजातिहरुको संक्षिप्त विवरण तथा प्रतिवेदनहरु (२०७८) प्रतिष्ठानको शाखा अधिकृत श्री हितकाजी गुरुङ्गद्वारा तयार गरी यस वेभपृष्ठमा प्रवृष्ठि गरिएको छ । )